Chcesz mówić wyraźniej, budząc większe zaufanie i sympatię? Oto kilka wskazowek praktycznych.

ĆWICZENIA ARTYKULACYJNE:

• Ziewanie - b. szerokie
• „Uśmiech Frankesteina” – górna szczęka w lewo, dolna w prawo, potem na odwrót – kilkakrotnie
• Wysuwanie i cofanie dolnej szczęki
• Oblizywanie się – jak najdalej
• Naśladowanie konika
• Dyszenie z językiem wysuniętym jak najniżej
• Wysuń język przed zęby i poruszaj nim tak, jakby się huśtał - raz do góry w stronę nosa, raz do dołu w stronę brody.
• Włóż język między wargi a dziąsła i zakręć nim kilka razy w prawą, kilka razy w lewą stroną. Wypychanie policzków językiem
• Wysuń obie wargi do przodu, udając ryjek świnki. Następnie połóż na górnej wardze słomkę lub ołówek i spróbuj ją jak najdłużej utrzymać.
• Gwizdanie a potem prychanie
• Oprzyj czubek języka za dolnymi zębami i unieś do góry jego środkową część. Musisz bardzo uważać, aby język nie wychodził przed zęby.
• Pomaluj językiem swoje podniebienie, zaczynając od zębów w stronę gardła.
• Otwórz szeroko usta i spróbuj pociągnąć język do góry, najdalej jak potrafisz.
• Otwórz szeroko usta i wysuń język za dolną wargę. Postaraj się, aby język był szeroki jak łopatka.

ĆWICZENIA DYKCYJNE, POWTARZAJ NA GŁOS:

• Wiatr trwający
• Nikt szczwany
• Takt wdrożenia
• Przekleństw strzała
• Warstw spiętrzenie
• Mistrz szczepień
• Cyfr drażniących
• Jest drwalem
• Wpierw trzymać
• Trzask wybuja
• Poczmistrz z Tczewa
• Hamująca kawka
• Hurkot kwitu

NAJCZĘŚTSZE BŁĘDY, KTÓRYCH NALEŻY UNIKAĆ:

• bełkot (kalaputryna) – zniekształcone artykułowanie ciągu głosek, deformujące ich rysunek brzmieniowy (safsze cfony cfonią)
• paplanie – artykulacja katarynkowa, galopująca, z połykaniem całych sylab i końcówek
• lalkanie – posługiwanie się wymawianiem zdrobniałym, infantylnym\ artykulacja zmianierowana – pod nosem, półgębkiem, z „zasznurowanymi” ustami, cedzenie przez zęby, maniera sylabizacji wyrazów, artykułowanie ich w staccatowy sposób
• przydźwięki, wtrącenia – mm, yy, ee..
• seplenienie – wadliwe wymawianie s,c,z,dz – wskutek nieprawidłowego użycia języka, wciskanego między górne i dole zęby, lub poza nie wybiegającego, szpelenienie – zamiast s, z, c, dz wymowa sz, ż, cz, dż, sieplenienie – zamiast s, z, c, dz wymowa ś, ź, ć, dź
• tylnojęzykowe „r” (jak w wymowie francuskiej
• połykanie końcówek - np. rozumie, zamiast romuzmiem
• naleciałości gwarowe – pochylenie a,e,o (wymowa a,e,o jak o,y lub i,u (np. kobita), mieszanie kie i ke (rękie, kelych) oraz ge i gie (nogie, za rogem), mazurzenie (zastępowanie sz, ż,cz,dż przez s,z,c,dz) zamiana li na ly – np. Lytwa, lyst (Litwa, list), prejotacja – dodanie j przed wyrazami zaczynającymi się na i – jimię, jile, labializacja – dodawanie u (ł) przed wyrazami zaczynającymi się na o – łokno, łojczyzna
• utożsamianie ortografii z fonetyką – „poprawniowość” – wymawianie wszystkich wyrazów na siłę zgodnie z pisownią dotyczy to przede wszystkim sztucznego wymawiania samogłosek ą i ę np. ręczny zamiast wymowy renczny, dąb zamiast domp,
• utoższamianie grup szcz – strz, cz – trz, dż – drz (czego czeba miszczowi do zeszczelenia szczygła dżemiącego w dżdżysty dzień na dżewie)
• zbijanie wyrazów np. pannasz (pan nasz), czastracony (czas stracony oraz rozbijanie wyrazów z podwójną zgłoską (sen ny, zamiast senny)